Weert en omgeving

Introductie Natuur in Weert en omgeving.
Op onderstaande tabel zie je een overzicht van de door mij bezochte natuurgebieden. Deze kun je aanklikken.
Woorden in de berichten die rood gekleurd zijn, verwijzen naar een onderwerp. Als je daar op klikt kom je in dat bericht terecht. Door links bovenaan het scherm op het pijltje te klikken, ga je weer terug naar het vorige bericht.

"De huidige gemeente Weert en omgeving was in oude tijden voor ¾ omringd door woeste gronden, plassen en moerasgebieden. Het "eiland van Weert" kon toen ook alleen maar bereikt worden via hoger gelegen zandruggen (een overblijfsel uit de ijstijd), die in de moerassige gebieden lagen." (Bron: Stan Smeets, in "Andermaal Altweert").
Volledige tekst >>

Select language

Volgers


Posts tonen met het label atalanta. Alle posts tonen
Posts tonen met het label atalanta. Alle posts tonen

woensdag 19 oktober 2016

Allemaal beestjes #6

Hoewel het al herfst is en er al heel wat leuke foto's van paddenstoelen liggen te wachten, wil ik jullie eerst toch nog wat foto's van beestjes laten zien, die ik de afgelopen tijd heb gemaakt.
De eerste foto in deze blog is al van medio september (een atalanta), maar dat is op zich niet zo bijzonder, want ik heb er afgelopen week nog verschillende zien vliegen, dus die wil ik er zeker nog bij plaatsen.

Atalanta
Langs een bosrand had blijkbaar ooit iemand tuinafval gedumpt, met als resultaat dat er een vlinderstruik groeide, die nog in bloei stond. Een vlinderstruik is een dankbare plant voor snoepende insecten, zoals de atalanta. Een atalanta is gemakkelijk te herkennen: een zwarte vlinder met twee rode banen op zijn vleugels en bovenaan wat witte vlekken. De zonnestralen die hier en daar door het bladerdak kwamen, zorgden voor een bijzonder effect en maakten zijn vleugels, met name de witte vleugelranden, doorzichtig.
Het was net of hij me aan keek en zei: je mag hoor……

dinsdag 15 september 2015

Enkele vlinders in augustus en september

Mijn trouwe bezoekers, zal het meteen opvallen dat een aantal vlinders in deze post al in "Allemaal beestjes #4"  hebben gestaan. Ik heb echter besloten die post in te korten, want hij was veel te groot geworden. Vandaar dat die post heb aangepast en je ze in deze post nog eens te zien krijgt.

De eerste drie 3 vlinders zijn zandoogjes. Zandoogjes zijn bruinige dagvlinders met oogvormige vlekken, meestal zowel op de bovenkant als op de onderkant van alle vleugels. Die ogen dienen om aanvallers bang te maken of de aandacht af te leiden. De bekendste zijn het bruin- bont- en oranje zandoogje, maar ook het koevinkje en hooibeestje horen bij deze groep.

Bont zandoogje
Het Bont Zandoogje is een algemeen voorkomende vlinder, die bij voorkeur gemengde bossen en naaldbossen als leefgebied heeft, maar hij is ook steeds meer in tuinen en wegbermen te vinden. In tegenstelling tot de meeste vlinders is het een schaduwminnaar. Het bont zandoogje heeft opvallende gele vlekken.

Bont zandoogje
De mannetjes zijn iets kleiner dan het vrouwtje, hebben rondere vleugeltippen en een vagere tekening. Ze zijn vrij fel tegenover soortgenoten en jagen andere mannetjes weg.
 Het vrouwtje legt haar eitjes op half in de schaduw staand gras. De (licht)groene rups leeft van gras, zoals straatgras, veldbeemdgras, pijpenstrootje en witbol.

Bruin zandoogje
Het bruin zandoogje is een algemene soort van veel verschillende soorten graslanden. Ze zijn meestal zeer actief en vallen daardoor op. Het mannetje heeft meestal helemaal bruine vleugels,soms met een ietwat oranjeachtige zweem, terwijl het vrouwtje een duidelijke oranje kleur op de voorvleugels heeft. De vrij duidelijke egale banden op de achtervleugel gaven bij mij de doorslag, want bij het oranje zandoogje is dat een mozaïek van verschillende bruintinten met hier en daar witte stipjes. Ook vliegt het bruin zandoogje duidelijk eerder dan het oranje zandoogje. De piek is begin juli al bereikt, terwijl die van het oranje zandoogje dan nog moet beginnen.

Oranje zandoogje
Bruine zandoogjes lijken veel op oranje zandoogjes en ze worden dan ook vaak verward. Een verschil is de witte stip op de voorvleugel. Bij het bruine zandoogje is dat meestal één, terwijl dat bij het oranje zandoogje bijna altijd twee is. Maar dat is geen constant kenmerk en dat zorgt daarom voor verwarring. Hier kun je echter duidelijk de, voor het oranje zandoogje, kenmerkende witte stippen op de achtervleugel zien.

Oranje zandoogje
In grote delen van Midden Nederland komt hij trouwens niet voor. Terwijl het bruin zandoogje in vrijwel het hele land talrijk en algemeen is, is het oranje zandoogje beperkt tot het zuiden, het noordoosten en de Waddeneilanden.

Icarusblauwtje (vrl)
Het zal niet bij iedereen bekend zijn dat er ook bruine blauwtjes zijn. Er zijn zo’n 16 soorten blauwtjes, waarvan de mannetjes overwegend blauw en de vrouwtjes altijd bruin kleuren. Terwijl het mannetje vooral met open geklapte vleugels opvallend blauw kleurt, probeert het vrouwtje zo onopvallend mogelijk door het leven te gaan en is ze overwegend bruin.

Toen ik dit vlindertje zag, dacht ik in eerste instantie dat ik het vrouwtje van het Gentiaanblauwtje zag. Zoals de naam al aan geeft, is de klokjesgentiaan de waardplant voor deze soort. De plant dus, waar deze vlinder haar eitjes op af zet. En laat ik nou net dit vlindertje zien bij de Waerbrookskoel, waar momenteel de klokjesgentiaan volop in bloei staat. Het Gentiaanblauwtje is een vrij zeldzame standvlinder, die lokaal voorkomt op de zandgronden in Zuid- en Noordoost-Nederland. Je vindt ze op natte heide, vochtige heischrale graslanden en blauwgraslanden. De Waerbrookskoel zou een prima omgeving voor deze soort kunnen zijn, maar is daar niet eerder waargenomen.  Zou het ????

Icarusblauwtje (vrl)
Toen ik de vlinder ook kon bekijken met dichtgeklapte vleugels, ging ik echter twijfelen. Zou het dan toch misschien een Icarusblauwtje of een Heideblauwtje zijn? Navraag bij iemand die kennis van zaken heeft wat betreft vlinders (Piet van N.), maakte aan alle twijfel een eind. Het is dus inderdaad (maar) een Icarusblauwtje. Vooral het puntje (zie blauwe pijl) schijnt een kenmerk te zijn.
Voor mij was dit weer een bevestiging hoe moeilijk het soms kan zijn de soort te benoemen. Gelukkig zijn er mensen waar ik op kan terugvallen. Bedankt Piet.

Dagpauwoog
Wil je nog vlinders of andere insecten fotograferen, dan geef ik je de tip om op zoek te gaan naar het koninginnekruid of leverkruid. Het is een soort die meer dan een meter hoog kan worden en die je nu overal bloeiend aantreft op vochtige plaatsen, zoals bijvoorbeeld in ruigtes, aan waterkanten, in moerassen, rietlanden en vochtige bossen. De roze bloemhoofdjes van vijf of zes buisbloemen produceren veel nectar en worden op een zonnige dag dan ook druk bezocht door vlinders en bijen.

Dagpauwoog
Zo zag ik onlangs op die plant onder andere deze prachtige dagpauwoog. Het is een van de bontst gekleurde en bekendste soorten vlinders in Europa en niet te verwarren met andere vlinders vanwege de grootte, de oranjerode vleugels en de karakteristieke oogvlek op de bovenzijde van iedere vleugel. Het is een van de soorten die als volwassen vlinder overwintert en 's winters dan ook kan worden aangetroffen in huizen of op andere goed beschutte plekjes.

Atalanta
Al vroeg op een zonnige ochtend zag ik deze atalanta, die zich op de stenen van onze garage aan het opwarmen was. De atalanta is gemakkelijk te herkennen: een zwarte vlinder met twee rode banen op zijn vleugels en bovenaan wat witte vlekken. De atalanta is dit jaar de meest getelde vlinder van Nederland. De zwart-bruin-oranje vlinder staat voor het eerst bovenaan de lijst; hij is 13.500 keer geteld en wordt op de voet gevolgd door de dagpauwoog (12.380) en op enige afstand door het klein en groot koolwitje (5.500 en 5.200).

Atalanta
De atalanta is een trekvlinder, die overwintert in Zuid Europa en zich hier voort plant. De eitjes worden afgezet op de grote brandnetel (waardplant) en de rupsen gebruiken de plant als voedsel. Dus..brandnetels in de tuin laten staan!! Ze leven van nectar, maar zijn ook gek op het sap van rottend fruit en boomsappen.
In Nederland komen twee generaties per jaar voor. In het najaar trekt een deel van de vlinders weer naar het zuiden.

dinsdag 30 september 2014

Van alles wat 3

Vandaag weer wat foto's en een praatje over beestjes waar we meestal geen aandacht aan schenken, maar die de moeite van het bekijken meer dan waard zijn. Op de close-ups die ik ervan gemaakt heb, is goed te zien hoe boeiend onze kleine dierenwereld kan zijn.

Ze zijn er nog, de libellen. Dit is een GEWONE OEVERLIBEL. Een mannetje. Mannetjes zijn namelijk blauw gekleurd met een zwarte achterlijfspunt. Vrouwtjes zijn bruin met zwart met lichtere zijkanten. Door deze kleuren lijken ze sterk op de platbuik, maar die laatste soort is duidelijk breder.

Veldsprinkhanen zijn herkenbaar aan de korte antennen en het ontbreken van een legboor. De meest algemene veldsprinkhaan is de BRUINE SPRINKHAAN. Deze soort stelt weinig eisen aan de leefomgeving en je komt hem dan ook overal wel tegen. Vanwege zijn "zang" wordt ie ook wel tandradje genoemd. De kleur van deze sprinkhaan is uiteraard bruin, maar er is soms ook wat groen of rood zichtbaar.
Probeer er eens een te vinden en geniet dan gewoon eens van dit kleine magische springwondertje.

De KLEINE VUURVLINDER is een kleine oranje-bruine standvlinder, die verspreid over het hele land voorkomt. Meestal niet in grote getale, dus het blijft een verrassing om er een te vinden. Hij mag dan wel rood zijn, maar hij is familie van de blauwtjes! Vooral wanneer de zon erop schijnt, lijken de voorvleugels intens te schitteren en is hij gemakkelijk te zien.
Je vindt hem bij schrale graslanden, open terreinen, heidevelden, duinen en braakliggende gronden.
De waardplanten voor de rups zijn vooral zuringsoorten zoals schapenzuring en veldzuring.

Nu de dagen korten en de nachten kouder worden, maken de vlinders dankbaar gebruik van elk zonnestraaltje dat ze kunnen vangen. Dat geldt ook voor deze ATALANTA. Toen ik om 10 uur deze foto nam, was hij blijkbaar nog niet voldoende opgewarmd en kon ik hem van dichtbij op de "korrel" nemen.
Met de vleugels wijd gespreid, kon ik hem van alle kanten rustig bekijken. Normaal zijn deze vlinders erg snel en is het moeilijk er een foto van te maken.

De VEELVRAAT (ook wel heidespinner genoemd), is een grote diklijvige nachtvlinder ,waarvan het mannetje ook overdag vliegt. De vrouwtjes vliegen alleen ´s nachts. De onopvallende vlinder komt in Nederland wijdverbreid voor in bossen, heidevelden, zandgronden en duinen. Vlak voor het einde van de zomer, in augustus, komen de gelegde eitjes uit en zijn de meeste vlinders weer gestorven.
Ik vond de roodbruin behaarde, met zwarte ringelbanden herkenbare rups op een heideveldje. Ze doet een beetje denken aan de grote beerrups en de haren kunnen ook jeuk veroorzaken.

De DAMBORDVLIEG is een vleesvlieg, waar we vies van zijn en eigenlijk is dat wel terecht. In tegenstelling tot de meeste vliegen is deze soort eierlevendbarend; er worden wel eitjes geproduceerd, maar die komen ín het vrouwtje al uit. Dit heeft als voordeel dat de larven meteen kunnen beginnen met eten. De larven worden namelijk afgezet op aas of vers vlees van open wonden, waarin ze zich verder ontwikkelen.
Ondanks dat we het een vies beestje vinden, speelt ze een grote rol in de voedselketen, want ze is voedsel voor veel insecteneters. De kleur van deze vlieg is grijszwart en ze heeft een patroon van afwisselende lichte en donkere vlekken, waaraan ze de naam dambordvlieg te danken heeft.


Op vuilniswagens in mijn woonplaats staat: "afval bestaat niet". Ik betwijfel of dat wel helemaal waar is, maar voor de natuur geldt dat gezegde in elk geval wel. Het klinkt cru, maar in de natuur geldt: "dood doet leven". Alle dode materialen, planten en dieren worden namelijk door bacteriën, schimmels en grote of kleine aaseters "gerecycled". Vooral in die laatste groep zijn er heel veel, die van dode dieren afhankelijk zijn.
Dat geldt ook o.a. voor deze GROENE VLEESVLIEG. Of beter gezegd, voor haar nakomelingen. Ze legt namelijk haar eitjes in kadavers (op deze foto is dat een haas), zodat de larven, meteen als ze ter wereld komen, aan een gedekte tafel komen te zitten. En zeg nou zelf: ondanks dat we het een vies beestje vinden, is het toch (zeker met felle zonnestralen er bij) een prachtig insect met die metallic lijkende groene kleuren.

Je ziet ze weer, langpootmuggen. Dit is een KOOL-LANGPOOTMUG. Het zijn onbeholpen slungels, met een veel te groot lijf en te kleine vleugels, die je moeiteloos uit de lucht kunt plukken. Ze worden ook wel vliegende hooiwagen, of glazenwasser genoemd (omdat ze `s avonds op het licht af komen en luidruchtig rond de lamp fladderen). Het zijn de primitiefste tweevleugeligen en ze behoren tot de orde van de vliegen en muggen. Waarschijnlijk hebben ze ooit 4 vleugels gehad, maar het achterste paar is in de loop der evolutie omgevormd tot een soort knotsvormige haltertjes, die ze gebruiken als stabilisator. Op deze foto zijn die goed te zien.
Hoewel het lijkt of ze een angel hebben, steken ze niet. Die achterlijfspunt is namelijk een legboor. Daarmee legt het vrouwtje de eitjes in de grond. Hieraan kun je dus ook zien dat dit het vrouwtje is, want het mannetje heeft die niet nodig. De volwassen langpootmuggen leven maar enkele dagen om te paren en zijn onschuldige dieren, maar de emelten (de larven) kunnen flink schade aanrichten aan o.a. gazons.
Er zijn veel soorten kortschildkevers. In "Allemaal beestjes 16" kun je er wat meer over lezen.Ze zijn vaak niet zo gemakkelijk op hun juiste naam te brengen, maar dat geldt niet voor deze ongeveer 3 cm grote STINKENDE KORTSCHILDKEVER. Het is ook de meest bekende. Sommige mensen kennen hem misschien als het “vuilnisbakmonster”. Dit is namelijk zijn bijnaam, omdat hij graag en vaak onder de vuilnisbak zit. Deze felle jager komt graag in de tuin, omdat er zoveel schuilplekjes zijn onder stenen of bladeren of bij de mestvaalt.


Hij is er niet van gediend als je hem stoort en neemt net zoals de andere kortschildkevers meteen een dreighouding aan; hij spert zijn kaken open, steekt de grote tasters recht vooruit en zijn staart wordt net zoals een schorpioen omhoog en naar voren gekromd. Op die achterlijfspunt zitten klieren, die een stinkende vloeistof kunnen spuiten. Ik kan me goed voorstellen dat hij afschrikt. Het is echter niet de staart waar je voor moet oppassen, maar zijn stevige kaken. Hiermee kan hij je pijnlijk bijten en hij laat niet graag los.
Ik heb die dreighouding proberen te fotograferen door hem eventjes aan te tikken met een takje en je ziet het resultaat. Je bent wel gewaarschuwd, want het is dus geen beestje om zonder handschoenen aan te pakken.

Ik bezoek regelmatig met de Ecologische Werkgroep Weert Zuid een natuurgebied in mijn omgeving voor een inventarisatie van planten. Bij het zoeken naar bijzondere (en gewone) plantjes, zie ik regelmatig andere dingen die interessant zijn om te fotograferen. Zo vond ik ook deze bijzondere rups. Aan de witte "ogen" op zijn lijf, de 2 paar buikpoten en 1 paar naschuivers is te zien dat deze bij de familie der uiltjes (nachtvlinders) hoort. Het is de rups van het SCHAAPJE. Een heel toepasselijke leuke naam voor deze rups. Je vindt de soort vooral in broekbossen, heide en moerassen. De onopvallende vlinder zul je niet gauw zien, of je moet 's nachts op pad gaan. Ze komen dan af op het licht.

De zweefvliegen lijken allemaal wel wat op elkaar. Pas als je ze op je gemak kunt bekijken nadat je er een close-up van hebt gemaakt, kom je er achter hoeveel verschillende soorten er zijn. Deze zweefvlieg, die je vaak bij kleine poeltjes of vennetjes ziet, is de HOOGVEENZWEEFVLIEG.
Deze zweefvlieg wordt ongeveer 13 tot 15 millimeter lang en is daarmee groter dan de meeste soorten.
De larven die in zuurstofarm water leven, hebben een unieke manier van ademen; een soort uitschuifbare buis die tot het wateroppervlak reikt. Zo haalt de larve adem, zonder in gevaar te komen. Men noemt ze heel toepasselijk rattenstaartlarven.

Als je in de natuur je momenten van rust neemt en je ogen dan goed de kost geeft, zie je vaak leuke dingen. Zo kwam ik oog in oog te staan met dit kleine ROSSE WOELMUISJE. Oog in oog is wat te veel gezegd, want het beestje was nog zo jong, dat het zijn oogjes amper open kon houden. Het was zich nog van geen gevaar bewust, zodat ik het van alle kanten kon bekijken. Vooral de pootjes vielen me op.
Dit muisje dankt zijn naam aan de rosse gloed die over zijn vacht ligt. De woelmuis kent vele vijanden, dus het is zaak om voor veel nakomelingen te zorgen. Het voortplantingsseizoen loopt van februari tot oktober. De vrouwtjes krijgen meestal 3 tot 7 jongen en dat vier à vijf keer per jaar. De jongen worden geboren na een draagtijd van 16 tot 18 dagen en de jonge geboren vrouwtjes zijn al geslachtsrijp na 4,5 week. Dus tel uit je winst.....

Blogarchief