Weert en omgeving

Introductie Natuur in Weert en omgeving.
Op onderstaande tabel zie je een overzicht van de door mij bezochte natuurgebieden. Deze kun je aanklikken.
Woorden in de berichten die rood gekleurd zijn, verwijzen naar een onderwerp. Als je daar op klikt kom je in dat bericht terecht. Door links bovenaan het scherm op het pijltje te klikken, ga je weer terug naar het vorige bericht.

"De huidige gemeente Weert en omgeving was in oude tijden voor ¾ omringd door woeste gronden, plassen en moerasgebieden. Het "eiland van Weert" kon toen ook alleen maar bereikt worden via hoger gelegen zandruggen (een overblijfsel uit de ijstijd), die in de moerassige gebieden lagen." (Bron: Stan Smeets, in "Andermaal Altweert").
Volledige tekst >>

Select language

Volgers


Posts tonen met het label oerrund. Alle posts tonen
Posts tonen met het label oerrund. Alle posts tonen

zaterdag 1 december 2012

Sterke meid

Het eerste kalfje van 2012, in de kudde TaurOssen in het Wijffelterbroek bij Weert, is in de nacht van 11 op 12 februari geboren. Het vroor op dat moment 10 graden. Totaal onverwacht en de mensen van Stichting Taurus en  Ark twijfelden even wat ze moesten doen. Er werd besloten om niet in te grijpen. Al snel werd duidelijk dat deze runderen,(zoals verwacht en gehoopt), uitstekend aangepast zijn aan een leven jaarrond buiten in de natuur. Het kalfje is zonder hulp van mensen geboren. Het vond snel haar draai en werd ook meteen opgenomen in de kleine groep. Deze Taurossen hier worden zoveel mogelijk beschouwd als wilde dieren. Het zijn Ecolanders; Heckrunderen gekruist met Schotse Hooglanders. Bij uitzondering kreeg het eerste kalf in het Taurosproject een naam. Haar naam is Taura geworden, bedacht tijdens een wedstrijd.

De moederkoe hield, zoals het hoort, haar kind goed in de gaten. Na het “speeluurtje” was het tijd om te slapen. Ze nestelde zich lekker, uit de wind en in het lange gras, tegen de warme rug van moeder en viel vredig in slaap. Prachtig om te zien

Het Heckrund is een runderras dat is vernoemd naar de Duitse gebroeders Heck. Zij fokten in de jaren twintig van de 20e eeuw een ras dat uiterlijk dicht bij de oeros stond.
De oeros is het oorspronkelijke rund waar al onze runderrassen van afstammen.In het Heckrund komen veel kenmerken terug. Het grote voordeel van Heckrunderen is vooral dat ze weinig verzorging nodig hebben en gedurende het hele jaar buiten kunnen blijven. Heckrunderen zijn echter niet geschikt voor open gebieden waar ook veel mensen komen. Het zijn namelijk dieren die je niet kunt benaderen, omdat ze erg agressief kunnen zijn.  Zeker de jonge stieren en vrouwtjes met kalveren.
Andere runderen in Nederland, zoals de Schotse Hooglander, zijn minder gevaarlijk. Zij zijn veel gemoedelijker van karakter en geven bijvoorbeeld duidelijke waarschuwingen af. Ze zullen eerder vluchten dan vechten.

Men probeert door het fok- en kruisingsprogramma de goede eigenschappen van het Heckrund samen te brengen met de karaktereigenschappen van de Hooglander.Met als resultaat dus deze ecolanders. Ze zijn zwaar gebouwd, hebben een kleine kop met vrij korte snuit, hun vacht is ruiger dan normaal en de rode basiskleur heeft de overhand. Nog niet echt de kenmerken die bij het oerrund horen.
Enkele dieren van dit gekruist ras lopen iets verderop in de Graus.

Als je nu naar het betreffende weiland aan de Grensweg gaat, zie je dat ze daar niet meer zijn. Mogelijk dat het de runderen zijn die nu in de Graus lopen, of dat ze niet pasten in het fokprogramma. Er wordt namelijk, zoals gezegd, niet alleen gekeken naar uiterlijk en geschiktheid in de vrije natuur, maar er wordt ook erg streng geselecteerd op publieksvriendelijkheid.

Op YouTube staat een filmpje van het pas geboren kalfje.

TaurOs op de Stramproyerheide.

Het was gisteren, 30 november, niet echt goed weer, maar ik ben toch nog eens met de fiets naar de TaurOssen gaan kijken. Het was weer even geleden dat ik naar het Wijffelterbroekgebied ben geweest.
In " 't Brook" ("Bie Helmusse" achter de Kets..) zag ik wat oude bekenden. Daar zijn nu de dieren die een hele tijd te zien waren bij "'t Kwaoj Gaât". De gekruiste hooglanders die daar samen met de Sayaguesa stier Machiel rondlopen hebben intussen allemaal gezorgd voor nageslacht. De zwarte kalveren vallen goed op. Zouden dit nou nakomelingen zijn van Machiel? Mocht dat zo zijn, dan heeft hij goed zijn best gedaan.

Verderop bij de Grensweg in Stramproy liepen ook weer andere dieren rond. In "d'n Oetslaag", ten zuiden van de Grensweg (langs de A-beek) liepen zwarte Sayaguese runderen en een Limia stier en aan de noordkant, bekend als "Siëndonk" (donk is een gangbare perceelnaam voor hooiland) en 't "Morrelke" (aan de Lochtstraat), liepen zwart/grijze Tudanca's, een Maremmana primitivo stier en de Pajuna stier, waar ik al eerder een foto van plaatste. Op de foto zie je de Maremmana stier.

De Sayaguesa kan het beste tegen extreme omstandigheden; ze bouwen een vetlaag op waar ze de hele winter op teren. De Tudanca is ietsje minder bestand tegen extreme kou, maar dat is hier in Nederland niet zo snel het geval.
Mogelijk dat deze tudanca's en sayaguesa rassen onderling al gekruist zijn. Ik ben tenslotte geen deskundige. Ark maakt het voor een leek ook erg complex met hun fokproject en de verschillende rassen en zijn op hun site ook niet erg duidelijk hierin."Ieder zijn vak", zullen we maar zeggen.

Het was nevelig en de dieren liepen ver weg, dus echt goede foto's heb ik ook niet kunnen maken. Jammer, want ik had graag een mooie foto gehad van met name de stieren. Mogelijk de volgende keer. Ik vond met name de hoorns heel bijzonder om te zien.

Bij de Tudanca koeien liepen verschillende kalveren rond. Een van de jonkies moest natuurlijk wel even komen kijken wie die vreemde snuiter was. Het jonge dier had een mooie zwarte wintervacht en aan de meelsnuit is te zien dat moeder Tudanca gekruist is met een Sayaguesa. En wat ook kenmerkend is voor zo’n oud ras: de kalfjes worden helemaal roodbruin geboren. Ze krijgen hun zwarte kleur pas na verloop van tijd.
Deze Spaanse runderen zijn niet alleen slim, ze zijn ook goedmoedig en vriendelijk. Ze laten zich niet aaien, maar wandelaars kunnen ze rustig van een niet al te grote afstand bekijken. Normaal gesproken wordt 25 m. geadviseerd, of er moet prikkeldraad tussen zitten, zoals hier het geval is.


*** Op 14 januari is er een uitzending over de TaurOs in Kempen-Broek door de Vara uitgezonden. Verschillende foto's die je op de site ziet, zijn foto's van mij. Jammer dat mijn naam hier niet bij vermeld is, maar ook weer leuk te ontdekken, dat mijn blogs over de TaurOs runderen blijkbaar goed gelezen wordt. Wil je de uitzending zien en horen klik dan op radio.omroep.nl

vrijdag 30 november 2012

Schotse Hooglander als startpunt.

Het Tauros Programma probeert niet alleen een dier terug te fokken dat zo goed mogelijk lijkt op het oerrund, maar dat ook de genetische eigenschappen van het oerrund zo dicht mogelijk benadert.

foto: het Reestdal.nl

De Schotse Hooglander is daarbij het startpunt, vanwege hun primitieve kenmerken die passen bij het profiel van de Tauros, maar ook vooral vanwege zijn goede reputatie. Ze voldoen op veel punten aan het ideaalbeeld:
-- Ze zijn b.v.in staat veel vetreserves op te slaan in hun weefsels.
-- Ze krijgen kleine kalveren en hebben dus nauwelijks geboorteproblemen.
-- Ook langzame jeugdgroei en een late geslachtsrijpheid zijn primitieve kenmerken.
-- Ze zijn behoorlijk zelfredzaam en kunnen goed overleven zonder menselijke bemoeienis.
-- Ze zijn verder publieksvriendelijk, robuust en beschikken over imposante hoorns.
Schotse hooglander

Minpuntje is dat het natuurlijk kuddegedrag bij dit dier matig ontwikkeld is. Daar wordt mee bedoeld dat de stier een groep niet bij elkaar houdt en de "leidende" koe geeft geen leiding. De dieren leven dus a.h.w. langs elkaar en functioneren niet als een groep. Bovendien zijn hooglanders laagbenig en langharig, wat een nadeel is in gebieden zoals het Wijffelterbroek.

De eigenschappen die de Schotse Hooglander mist, zijn wel aanwezig bij andere rassen. Door onderlinge kruising en selectie met Spaanse (Pajuna, Sayaguesa, Tudanca en Limia), Italiaanse (Maremmana Primitivo en Podolica) rassen, en de Portugese Maronesa – allemaal relatief onbekend – wil men de minpuntjes van de Hooglander weg gaan werken.

Met het kruisings- en fokprogramma wil men dus tot een goede match komen en een dier scheppen, waarvan niet alleen de genetische eigenschappen, het gedrag en de zelfredzaamheid, maar ook het uiterlijk in de buurt van het oerrund moet komen. Dan kun je onder andere denken aan langbenigheid, korte beharing, donkerbruine tot zwarte vacht, aalstreek over de rug, een meelsnuit en een grote naar voren gerichte hoornpartij.

Het echte oerrund krijg je nooit terug, maar een "replica" met goede gelijkenis en juiste eigenschappen, die verwacht men op afzienbare termijn te krijgen. Het ideaalbeeld vind je bij Het Tauros Programma
De koeien op de foto lijken Schotse Hooglanders, maar zijn het niet (meer):
---Het bruin/grijze dier is een kruising van de Maremmana en de Schotse Hooglander.
---De bruin/zwarte koe, is een kruising tussen een Tudanca en de Schotse Hooglander.
De grote zwarte Sayaguese stier, die Machiel wordt genoemd, moet gaan zorgen voor het nieuwe nageslacht..............Weer een stapje dichter bij de TaurOs............


******Tijdens een Vara uitzending over de TaurOs is deze foto en nog een aantal andere foto's van mij getoond.Te zien bij http://radio.omroep.nl/f/103948/

Begrazing Wijffelterbroek


Op verschillende locaties in het Wijffelterbroekgebied lopen runderen die deel uit maken van het project ‘TaurOs’. In dit project werken ARK Natuurontwikkeling en Stichting Taurus samen aan het terugbrengen van het uitgestorven oerrund in de Europese natuur. Daartoe is een speciaal fokprogramma opgezet. Het terug gefokte dier moet de ecologische rol vervullen die het oerrund vroeger in de natuur had.

In "t Brook" lopen momenteel (november 2012)  koeien die een kruising zijn van de Maremmana en de Schotse Hooglander; de bruin/grijze koeien met zwarte en bruine kalfjes. De bruin/zwarte koe (rechts van de grote stier),is een kruising tussen Tudanca en een Schotse Hooglander.

Alle koeien worden/zijn gedekt door de grote zwarte Sayaguesa stier, met de naam Machiel. Het Sayaguesa rund is een zeer zeldzaam ras dat in de regio Castilië en León(Spanje)voor komt. Er zijn nog maar 500 dieren over de hele wereld, dus de soort dreigt uit te sterven. Het dier kan in zeer schrale omstandigheden overleven. Het is een groot ras, met verschillende kenmerken die het oerrund ook had.

De dieren op de foto hebben ruim een jaar rondgelopen in " 't Kwaoj Gaât" en lopen nu in " 't Brook".
Door grondaankoop en grondruil heeft de Stichting Ark " 't Brook" verworven. Het is het ontgonnen weidegebied langs de Raam en Tungelroyse Beek tussen het Wijffelterbroek en de Bakskesbrug of Heltenbosbrug ("Bie Helmusse" achter de Kets.....).

zondag 25 november 2012

Tauros in Wijffelterbroek

In het Wijffelterbroek en Stramproyer heide, in de gemeente Weert, is men met een uniek project bezig. Stichting Taurus en ARK Natuurontwikkeling maken zich vanaf 2009 sterk om op korte termijn een rund te fokken, wat zoveel mogelijk overeenkomsten vertoond met het sinds begin 16e eeuw uitgestorven oerrund. Wetenschappers en kenners, zoals genetici en historici uit Italië, Spanje en Nederland werken mee aan deze ontwikkeling.
In 2018 (!) moet er een kudde van 100 oerossen rondtrekken in het grensoverschrijdende Kempen~Broek. Op langere termijn is deze tauros een wild dier, dat net als edelherten, wilde zwijnen, wolven en andere grote zoogdieren, vrij rond zwerft door natuurgebieden. Zonder menselijke bemoeienis.

Een veelbelovend resultaat van een kruising tussen een Hooglander - en een Heckrund leek dit jonge stiertje met kenmerkende meelsnuit, bruine bles en streep over zijn nek en rug. Deze runderen worden Ecolanders genoemd. Grootte en omvang van de hoorns van dit dier zijn volgens de deskundigen echter (nog) niet optimaal.
Dit beestje zal dus helaas tzt terechtkomen in het slachthuis.

vrijdag 23 november 2012

Tauros in de Graus

De Graus is een weideperceel aan de Pruiskensweg, aan de rand van het Wijffelterbroek. De naam Graus zou aan de veldnaam Groes ontleend kunnen zijn. Deze naam hangt samen met groeze, verwant aan gras en duidend op een groene (drassige) weide. Volgens W. Lenaers (bron: Veldnamen in en om Stramproy, 1948) kan het echter ook afgeleid zijn van het Duitse woord Graus. Dit klinkt aannemelijker, want in de Nieuwe Koerier van 16 augustus 1911 (de voorloper van Dagblad de Limburger) wordt namelijk gesproken over ontginning "Graussen". Het Nederduitse grausen is afgeleid van het Germaanse "irgrūsōn" en betekent gruwen, huiveren of griezelen. Het gebied moet er ooit,vóór de ontginningen dus, nogal woest hebben uitgezien. Ook in het Nederlands Etymologisch Woordenboek kwam ik deze betekenis van grausen tegen.

In het ca. 10 hectare groot omzoomd weiland lopen momenteel koeien van een kruising tussen Heckrund en Schotse hooglander en een Ecolander stier.

De Ecolander is een kruising tussen verschillende runderrassen (met name Hooglanders en Heckrunderen) waar- bij streng geselecteerd wordt op rustig gedrag, gehardheid en uiterlijk.
Bij het uiterlijk wordt vooral gelet op kenmerken die het, inmiddels uitgestorven, oerrund moet hebben gehad.


In de Ecolander zit het karakter (m.n. de rust en betrouwbaarheid) van de Schotse Hooglander en het uiterlijk (zoals wildkleur, kortharigheid in de zomer en langharigheid in de winter, een goed gevormde hoornpartij, de witte snuit, de lichte "aalstreek" op de rug), het kuddegedrag en voedselkeuze van het Heck-rund. De Ecolander is vanwege zijn karakter inzetbaar in publieksterreinen. Als de afstand met bezoekers te klein wordt, moet de stier zich terug trekken en niet, zijn mannetje willen gaan staan, hij mag niet dreigen..
De positieve eigenschappen van de Ecolander maken dit dier geschikt om deel uit te maken van het fokprogramma van de TaurOs. Dat is tenminste wat de Stichting Taurus ervan verwacht.


Deze runderen vertonen dus het natuurlijk gedrag van het oerrund. Het zijn grote en imposante dieren met grote en dikke hoorns. Ze hebben een groot wijkgedrag, m.a.w. ontwijken de mens, zijn volledig zelfredzaam en eten alles wat hun voor de voeten komt. Vooral op de wat rijkere grasgebieden komen ze goed tot hun recht. Ze kunnen goed tegen het Nederlandse klimaat.

Klik HIER als je wat meer wil weten over het Heckrund.

Tauros in Wijffelterbroek

In het Wijffelterbroek en Stramproyer heide, in de gemeente Weert, is men met een uniek project bezig. Stichting Taurus en ARK Natuurontwikkeling maken zich vanaf 2009 sterk om op korte termijn een rund te fokken, dat zoveel mogelijk overeenkomsten vertoond met het sinds begin 17e eeuw uitgestorven oerrund.
Wetenschappers en kenners, zoals genetici en historici uit Italie, Spanje en Nederland werken mee aan deze ontwikkeling. In 2018 (!) moet er een kudde van 100 oerossen rondtrekken in het grensoverschrijdende Kempen~Broek.
Op langere termijn is deze oeros een wild dier, dat net als edelherten, wilde zwijnen, wolven en andere grote zoogdieren, vrij rond zwerft door natuurgebieden. Zonder menselijke bemoeienis.


Een veelbelovend resultaat van een kruising tussen een Hooglander - en een Heckrund, leek dit jonge stiertje met kenmerkende meelsnuit en bruine bles en streep over zijn nek en rug. Grootte en omvang van de hoorns zijn echter volgens de deskundigen (nog) niet optimaal.
http://www.freenature.nl/free/Dit beestje zal dus helaas tzt terechtkomen in het slachthuis van Free Nature. In 2007 is FREE Nature opgericht vanuit ARK Natuurontwikkeling en beheert in Kempen - Broek de kuddes runderen en paarden.
Wanneer een dier om de een of andere reden niet in het kruis- en fokprogramma van TaurOs past, of als er te weinig ruimte is voor de dieren in het gebied en het nergens anders geplaatst kan worden, biedt Free Nature het kwaliteitsvlees van de dieren aan als wildernisvlees. De opbrengst stroomt rechtstreeks terug naar het werk met de kuddes en de natuur.

Blogarchief