Weert en omgeving

Introductie Natuur in Weert en omgeving.
Op onderstaande tabel zie je een overzicht van de door mij bezochte natuurgebieden. Deze kun je aanklikken.
Woorden in de berichten die rood gekleurd zijn, verwijzen naar een onderwerp. Als je daar op klikt kom je in dat bericht terecht. Door links bovenaan het scherm op het pijltje te klikken, ga je weer terug naar het vorige bericht.

"De huidige gemeente Weert en omgeving was in oude tijden voor ¾ omringd door woeste gronden, plassen en moerasgebieden. Het "eiland van Weert" kon toen ook alleen maar bereikt worden via hoger gelegen zandruggen (een overblijfsel uit de ijstijd), die in de moerassige gebieden lagen." (Bron: Stan Smeets, in "Andermaal Altweert").
Volledige tekst >>

Select language

Volgers


Posts tonen met het label knotsvoettrechterzwam. Alle posts tonen
Posts tonen met het label knotsvoettrechterzwam. Alle posts tonen

maandag 28 oktober 2024

Herfst 2024.......Paddenstoelentijd deel 5: Van alles wat

In Nederland komen ruim 5000 soorten paddenstoelen voor. Ze blijven boeien. Wat mij zo aantrekt is vooral de grote rijkdom aan kleuren, vormen en  de vele verrassingen waar je tegenaan loopt.

Paddenstoelen zijn vaak duidelijk gevormd, hebben opvallende kleuren of kleurpatronen en ook hun groeiplaats (aan hout, tussen mos, in loofbos of juist naaldbos, enz.) wekt vaak de indruk herkenbaar genoeg te zijn om te kunnen gebruiken bij het vinden van de naam van een soort. Niets is minder waar!   Paddenstoelen zijn zo veelvormig en hun kleuren kunnen zo uiteenlopend zijn, dat er tussen alle soorten overlap bestaat, zo erg zelfs, dat een bekende en zeer ervaren amateurmycoloog eens zei dat er "eigenlijk maar één soort paddenstoel bestaat, maar dan in een ontelbaar aantal varianten". Schijn bedriegt dus en de meeste mensen ervaren dan ook een toenemende onzekerheid, naarmate zij meer soorten paddenstoelen hebben gezien..." (bron: Alles over paddenstoelen van de NMV). ..................En bij die groep hoor ik dus ook!!!!!!

 
Gewone fopzwam
Dat schijn bedriegt, is bijvoorbeeld het geval met FOPZWAMMEN (Laccaria). Die foppen je zoals de naam al aangeeft. Ze lijken eerst iets anders. Ervaren of niet, je bukt je, omdat je verrast bent: wat is dit nou weer? Dan draai je hem om en je ziet dikkige vleeskleurige plaatjes, soms witbestoven, doordat de sporen wit zijn en alle andere kleine bruine paddenstoeltjes waaraan je dacht, vallen af. Gefopt!
Geschubde fopzwam.
Het zijn symbionten met een zeer variabel uiterlijk, omdat het vlees verkleurt naar gelang het droog of vochtig is (hygrofaan). De hoedjes zijn donker vleeskleurig tot oranjebruin of bruingrijs van kleur. Bij ouderdom verbleken ze sterk. In tegenstelling tot de Geschubde fopzwam (Laccaria proxima) heeft de Gewone fopzwam (Laccaria laccata) nooit schubjes. 
Minder dan honderd jaar geleden werden alle fopzwammen nog op één hoop gegooid. Dit blijkt uit een door de Nederlandse Mycologische Vereniging uitgegeven werkje uit 1937: "Een en ander over paddenstoelen". Kleur en - laat staan - schubjes deden er niet zo toe. In werkelijkheid onderscheiden we in ons land tegenwoordig negen soorten fopzwammen. 
 
Roodschubbige gordijnzwam
Deze mooie paddenstoel is de ROODSCHUBBIGE GORDIJNZWAM (Cortinarius bolaris). Hoewel de soort sterk achteruitging en zelfs ernstig werd bedreigd in de tijd van vermesting, strooiselophoping en verzuring (vanaf 1950 tot 1985 werd de soort in totaal slechts 60 keer gevonden en tot anno 2000 bleef die laag), was er een plotselinge spectaculaire toename in 2000. Dat was zelfs aanleiding voor de NMV, om dat jaar uit te roepen tot ”Bolarisjaar”. Wat de reden van die toename was, heeft men niet kunnen achterhalen. Dat bevestigd weer eens dat we nog zo weinig afweten van wat er zich ondergronds allemaal afspeelt. Sindsdien verschijnt de soort wisselend, maar nooit meer zo talrijk als in 2000 en  de NMV verspreidingsatlas laat zien dat het echt nog niet overal koek en ei is, zodat hij nog steeds als Kwetsbaar op de Rode Lijst staat. 
Roodschubbige gordijnzwam
De vruchtlichamen kun je aantreffen in loofbossen op droog, voedsel- en humusarm zand of leem in september en oktober. Het is een Ectomycorrhiza vormende soort met Beuk en Eik. Dat is een vorm van symbiotische relatie tussen de schimmel en de wortels van deze bomen. De vrij vlezige hoed heeft een diameter van 3 tot 8 cm. De vorm is aanvankelijk halfbolvormig, later convex om uit te spreiden en vaak gegolfd. Het oppervlak is droog en op een lichtgele tot kleigrijze ondergrond dicht bedekt met kleine, opvallend vermiljoen tot karmijnrode schubjes.  Vooral naar het midden van de hoed. Bij druk verkleurt de ondergrond geel. Oude exemplaren zijn vaak helemaal roodbruin. 
Roodschubbige gordijnzwam
De dicht op elkaar staande, geelgrijze, later kaneel tot okerbruine lamellen, zijn aan de steel bevestigd. De cilindrische en vaak gebogen steel is 3 tot 7 cm lang en 0,5 tot 1,5 cm breed. De punt van de steel is wit, bedekt op een lichte achtergrond zoals de hoed met rode vezels of vezelvlokken. Het witachtige vruchtvlees ruikt licht stoffig en smaakt enigszins naar radijs. Soms is er helemaal geen geur. Bij het snijden wordt het vruchtvlees langzaam chroomgeel, vooral aan de basis van de steel. 
Pas wel op, want de soort is giftig. Samen met Groene knolamaniet, Kleverige knolamaniet, en Bundelmosklokje wordt ze gerekend tot de giftigste soorten die in Nederland voorkomen.
Knotsvoettrechterzwam
De KNOTSVOETTRECHTERZWAM (Clitocybe clavipes) is een schimmel behorend tot de familie Tricholomataceae. Andere soorten in die familie zijn onder andere Nevelzwam, Koningsmantel, Roodbruine- en Paarse schijnridderzwam. De genusnaam Clitocybe is afgeleid van de Griekse woorden klitos en kube, en betekent "gebogen hoofd". Dit zou kunnen wijzen op de plaatjes die schuin langs de steel aflopen. De soortnaam clavipes betekent "knotsvoet". 
Knotsvoettrechterzwam
De hoed heeft een diameter van 3 tot 8 cm. Hij is verdiept of vlak trechtervormig. In het midden van de hoed bevindt zich altijd een sponzige, stompe bult (umbo). Het gladde, droge, min of meer zijdeachtige vezelachtige oppervlak is grijsbruin tot bruin-olijfkleurig. De licht gevoorde rand is lichter tot bijna witachtig van kleur. Het oppervlak is mat of licht glanzend. Ruikt aangenaam zoet-kruidig. 
Knotsvoettrechterzwam
De lamellen zijn breed, sikkelvormig en lopen af op de onderaan verdikte steel. Ze hebben de kleur crème tot lichtgeel.De steel is 3 tot 10 cm lang en 5 tot 16 mm dik. Hij is vezelig, bruinachtig gestreept met een witviltige, sterk knolvormig verdikte basis. Hij is vol tot sponsachtig van binnen en ook hol naarmate hij ouder wordt. De steelvoet is zichtbaar opgezwollen en kan tot 3 cm breed worden.
Kale roodsteelcollybia
De KALE ROODSTEELCOLLYBIA (Gymnopus erythropus) is een mooi paddenstoeltje. Het komt voor in loofbossen op stukjes hout en stronken en is een vrij algemeen voorkomende soort, hoewel het op de site van NMV Verspreidingsatlas Paddenstoelen vermeld staat als vrij zeldzaam. Het heeft een platte, crèmekleurige tot bleek vleeskleurige hoed (1-5 cm) met donkerder, roodbruin centrum. 
Kale roodsteelcollybia
 De plaatjes zijn witachtig, staan vrij wijd uiteen en zijn smal aangehecht tot vrij. De steel is oranjebruin, glanzend en aan de basis roodachtig viltig. De geur is onopvallend. Groeit solitair of in groepjes in allerlei bossen  in de maanden september tot en met oktober.
Kroontjesknotszwam
De KROONTJESKNOTSZWAM (Artomyces pyxidatus) is een relatieve nieuwkomer in Nederland. Deze fraaie knotszwam is pas in 1996 voor het eerst ontdekt. Vermoedelijk reist deze soort met het opschuiven van de warmtegrens naar het noorden mee. In het zuiden van Nederland is deze soort al algemeen, boven de rivieren is de kroontjesknotszwam echter nog steeds een zeldzaamheid. 
Kroontjesknotszwam
Hij groeit op liggende, ontschorste dode stammen of resten daarvan, vooral van (ratel)populieren, beuken en berken. Zo'n fraaie zwam is natuurlijk zondermeer een aanwinst. Het eenjarige vruchtlichaam heeft een lengte van 4 tot 12 cm. De vorm is kandelaarachtig met rechtopstaande takken. Het meest karakteristieke kenmerk is de kroonachtige vorm van de toppen van de takken die dicht bij elkaar staan. De basis is stronkachtig vergroeid. 
Kroontjesknotszwam
De kleur is bleek vleeskleurig tot beige of okergeel. Het elastische, ietwat taaie vlees (trama) is wit tot geelachtig van kleur en wordt bruin bij wrijven. Het ruikt sterk kruidig en smaakt ofwel mild, ofwel wat bitter en na langdurig kauwen zelfs peperig heet. 
Rechte koraalzwam
De Kroontjesknotszwam heeft wel wat weg van de Rechte koraalzwam, maar deze heeft vertakte, doornachtige of tandachtige toppen. Voorts is de kleur hiervan geeloker met vleeskleurige tint tot lichtkaneelkleurig met gelige toppen.

Blogarchief