Dit wil toch niemand.......................

Iedereen was het er al jaren geleden over eens, dat de aan de Belgische grens gelegen Kettingdijk uitermate hoge potenties had voor herstel van de (grond)water gebonden levensgemeenschappen.

Hooigrasland op de Kettingdijk zoals je het graag ziet op 28 april 2013 

Zo las ik al in "Wulpenvlucht" van september 2008 (een 3 maandelijkse nieuwsbrief van Natuurmonumenten en het Belgische natuurpunt) over de Kettingdijk het volgende :

"Door een aangepast beheer zullen natte loofbossen in de toekomst weer het uitzicht bepalen, net zoals in het begin van de twintigste eeuw. De hoge kweldruk in de greppels laat zien dat hier nog steeds veel potentie is om waardevolle natuur te ontwikkelen. In en langs de bosgreppels komen plaatselijk zelfs nog vrij veel gewone dotterbloem, holpijp, koningsvaren, wilde gagel en duizendknoopfonteinkruid voor. In de natte graslanden komen behalve de “gewone” kruidige gewassen bijzondere soorten als moeraskartelblad, moerasviooltje, gevleugeld hertshooi, tormentil en klein glidkruid voor. Maar ook planten zoals de koningsvaren, zeldzame dagvlinders zoals de ijsvogelvlinder, en amfibieën zoals de kamsalamander voelen zich goed thuis in het gebied".

Bloemrijk grasland op de Kettingdijk op 28 april 2013

Het heeft daarna nog een aantal jaren geduurd, maar in september 2014 schreef ik een uitgebreide blog over  Natuurontwikkelingsproject Kettingdijk  ,dat men toen net opgestart had. Daarbij liet ik ook enkele foto's zien van 28 april 2013 van het natte hooigrasland, dat  ten zuiden van de Kettingdijkweg ligt (op onderstaande plankaart van Bell Hullenaar aangegeven met nummer 11). Het betrof het perceel grasland, dat zo te zien al langere tijd niet meer begraasd werd en voornamelijk dienst deed als hooiland. Waarschijnlijk ook jarenlang (zwaar) bemest, maar schitterend om te zien en een plekje waar elke natuur- en floraliefhebber blij van wordt.

Ik vroeg me toen al af wat in dat weiland nog beter kon, want wat je daar zag, was in mijn ogen al een perfect plaatje en precies wat iedereen graag wil zien. Maar ik ben dan ook maar een leek...................

In planonderdeel 11 van Herstelplan Kettingdijk (Bell Hullenaar, Ecohydrologisch Adviesbureau, december 2012) had ik al gelezen wat men voor ogen had, wat betreft het beheer voor dat nat schraalgrasland. En dat zag er eerlijk gezegd veelbelovend uit.

Hier een klein stukje over het beleid dat men voor ogen had:
" Er moet groot belang worden gehecht worden aan de handhaving van het huidige hooilandbeheer: er is hier onder invloed van het reeds jarenlang gevoerde beheer van maaien en afvoeren niet alleen al een behoorlijk waardevolle vegetatie tot ontwikkeling gekomen, maar er liggen juist nu unieke kansen voor een nog veel betere ontwikkeling ervan. Omdat in de toekomstige situatie de grondwaterstanden in de zomer (nog) minder ver weg zullen zakken dan in de huidige situatie zal bij het maaien wel overgeschakeld moeten worden naar gebruik van een wetlandtrack. Naar verwachting zal in de toekomst de toplaag wel enigszins droog blijven vallen en is het zinvol om in ieder geval voorlopig het maaibeheer wel te handhaven, vanwege de kansen die aanwezig lijken te zijn voor (verdere) ontwikkeling van het natte schraalgrasland tot een BOTANISCH PARELTJE".

Is dit grasland van april 2013 dan geen botanisch pareltje?

Ook in het door adviesbureau Eelerwoude uitgevoerd natuuronderzoek genaamd “Quickscan Flora en faunawet, Herstelplan Kettingdijk”, d.d. 5 juni 2013 was men zeer positief.
” De voorgestane natuurlijke inrichting (na ontgronding) zal leiden tot een toename van de soortenrijkdom van het terrein doordat de variatie in biotopen sterk wordt vergroot. In het natuuronderzoek wordt geconcludeerd dat in en rond het plangebied Kettingdijk sprake is van hoge natuurwaarden en het vóórkomen van een aantal strikt beschermde soorten. Dit maakt het belangrijk om voorafgaand en tijdens de uitvoering rekening te (blijven) houden met deze soorten en de eventuele vestiging van nieuwe soorten. 
Op basis van deze toetsing wordt geconcludeerd dat de voorgenomen plannen uitvoerbaar zijn in het kader van de Flora- en faunawet.”

Resultaat van inzetten met zwaar materiaal in oktober 2014

In oktober 2014 ben ik op Smeetshof geweest, waar op dat moment 700 schapen aan waren gekomen voor de begrazing van de grashooilanden aldaar. Een bezoekje daarna aan het hooigrasland aan de Kettingdijk- weg liet een compleet ander beeld zien. Hier was zichtbaar wat machinaal ingrijpen teweeg kan brengen.

Met chloride, sulfaat, nitraat en fosfaat vervuild water uit de Lossing 

Omdat men niet tijdig had ingegrepen, was het gebied door de activiteiten van de bever in de Smeetshof via de vele nog niet afgesloten afvoerslootjes doordrenkt  met vervuild water uit de Lossing. Het is bekend dat als in natuurgebieden veel van dit soort "voedselrijk" water terecht komt, dat slecht is voor de biodiversiteit. Het zorgt voor eentonige natuur met maar weinig planten- en diersoorten.

Je kunt je dan ook afvragen waarom men bijvoorbeeld niet al meteen de strook langs de Lossing aan Nederlandse kant heeft verhoogd. Er was toch genoeg zand voorhanden van de afgraving van de landbouwgrond aan de oostkant? Waarom zijn de slootjes niet afgesloten? En waarom, zo vroeg ik me toen ook af, is men niet tijdig begonnen met seizoensbegrazing door bijvoorbeeld schapen, of door koeien van lokale boeren, of waarom heeft men niet tijdig gemaaid met eventueel nabeweiding?

Allemaal vragen waar we geen antwoord op zullen  krijgen. Om de schade toch nog enigszins te beperken, is men in het kletsnatte gebied rigoureus te werk gegaan met zwaar materieel. En dat had men mijns inziens nooit mogen doen, want zo verdween een prachtig grasland, dito flora, en raakte het hele ecosysteem  en bodemleven volledig verstoord……
Het resultaat van deze werkzaamheden verontrustte me dusdanig, dat ik toen al vreesde dat dit wel eens een terugslag van ettelijke jaren tot gevolg zou kunnen hebben en ik vroeg me zelfs af, of we er nog ooit de rijke flora zouden aantreffen zoals we die in 2013 nog zagen.

En die zorgen bleken terecht, want dat bleek wel toen ik vandaag een bezoek aan dit "grasland" bracht.
De foto's spreken voor zich en laten maar al te goed zien, wat het resultaat is van de fouten die men toen heeft gemaakt en van het “beheer” dat men hier de afgelopen jaren in mijn ogen (niet) gepleegd heeft.

Van de verwachte “ontwikkeling van nat schraalgrasland tot een botanisch pareltje”, is in mijn ogen na 4 jaar niets terechtgekomen. Waar is die mooie bloemenzee van 4 jaar gebleven?
Dit wil toch echt niemand en hoe lang gaat het duren voor het weer goed komt???????????

Over het herstelproject in zijn algemeenheid kan men dan wel tevreden zijn, maar je wordt niet blij van wat je hier ziet, als je het vergelijkt met 4 jaar geleden. Of zie ik dat fout???????????????
De ideeën wat betreft nat schraalgrasland mogen dan misschien wel goed zijn geweest, maar de uitvoering daarvan was dat allerminst. Nat is het er wel, maar als men dit beheer noemt, wil ik de direct betrokkenen adviseren, om toch eens aan tafel te gaan zitten met mensen die wel verstand van zaken hebben…..