Gewoon en toch bijzonder

Vaak zijn we meer geïnteresseerd in grote en vooral opvallende dingen en letten we niet op het kleine en onopvallende in de natuur. Daar zitten echter ook veel schoonheden tussen.

Ik plaats sinds 2008 foto's van onze vakanties in het buitenland op de reissite van Columbus onder mijn naam GeervanneSmeed, maar ik laat ook vaak foto's uit mijn eigen omgeving (Weert natuur dus) zien.
De boodschap die ik meegeef is, dat je niet ver hoeft te gaan om al dat moois in de natuur te ontdekken.

Ik sta er vaak versteld van hoe weinig mensen kijken naar "gewone" dingen in hun eigen omgeving.
Zo plaatste ik onder andere op die site deze bloem, die eigenlijk zo gewoon is, dat we het niet (meer) zien.
Ik was benieuwd wie me kon vertellen welke bloem dit is. Een klein tipje van de sluier wilde ik nog wel oplichten: de plant groeit ook in het wild in de cordilleras van Chili en Bolivia en is familie van de tomaat...
Er reageerden 21 mensen op deze foto en er waren er welgeteld 3 die wisten welke plant dit is!!!

Mocht je het ook niet weten, lees dan maar eens de anekdote waarin staat welke plant het is.

Ook voor dit plantje hoef je niet naar het buitenland. Je zult het plantje, dat nu in bloei staat, misschien herkennen, omdat je het ook tegen komt in de tuincentra, maar deze kleine zonnedauw vind je ook in onze eigen omgeving. De soort staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als algemeen voorkomend, maar is sterk afgenomen en wettelijk beschermd. Het plantje vormt een bladrozet met een doorsnee van ca. 5 cm en met een hoogte van 2 tot 10 cm stappen we er meestal overheen, of (in het ergste geval) op...
Als je de moeite neemt om eens door je knieën te zakken zie je hoe bijzonder dit prachtige plantje is.

De vleesetende kleine zonnedauw lokt, vangt en verteert kleine insecten door een glinsterend, kleverig druppeltje ( de dauw) aan de klierhaartjes, die op het uiteinde van de blaadjes zitten. Als een insect op het blad landt, kleeft het vast en het blaadje rolt zich vervolgens langzaam op om de prooi te verteren.
Op de foto zie je een gevangen knutje, een gaasvliegje en een galwespje. De prooi dient om de plant te voorzien van voedingsstoffen (o.a.stikstof), die niet in de bodem voorkomen waar de planten leven.
De meeste zonnedauw vind je in moerasachtige gebieden en natte, zure heidevelden.

Het onopvallende zandblauwtje is een plantje van de droge, schrale zandgrond, waar je het vaak vindt in de berm tussen het gras of op open plekken. Op te voedselrijke grond zal het wegkwijnen. Hoewel het niet erg op valt is, is het een prachtig plantje, maar dat zie je pas als je de moeite neemt het eens goed te bekijken.
De fijne blauw gesteelde bloempjes vormen een kogelrond bloemhoofdje. De meeldraden en de stamper moet je dan ook bij de witte uiteinden zoeken. (Groningers geven dit plantje niet voor niks de naam "trommelstokken"). Het plantje wordt vooral door de korttongige wilde bijen (o.a. zandbijen) bezocht. Je zou niet verwachten dat het behoort tot de klokjesfamilie, want het lijkt eerder tot de composieten (zoals paardenbloem) te behoren. Het hebben van melksap wordt echter als onderscheidend kenmerk aangegeven.

Moerasrolklaver bloeit met gele of rood aangelopen bloemen en kleurt van juni tot augustus de water- kanten en open plekken op vochtige tot natte grond en bij zandafgravingen. Hij onderscheidt zich hiermee van de gewone en kleinere rolklaver die juist op drogere (zand)grond en in de duinen groeit.
Hij groeit zo uitbundig dat hij soms alle lage en half hoge planten overgroeit. Het is een echt insecten- vriendje en het gonst er dan ook van de vele bezoekende vlinders, wilde bijen, hommels en honingbijen die deze vlinderbloemige graag bezoeken vanwege de nectar en stuifmeel.

In het Weerter Bos zie je op veel lichte en halflichte plaatsen en aan de rand van bosschages de wilde kamperfoelie. Of beter, je ruikt 'm (als je tenminste wat later op de dag gaat). Heerlijk..... Ook insecten, met name hommels en vlinders, merken dat op en komen er op af. Omdat de bloembodem diep ligt kunnen bijen er niet bij. De hommels "breken in" bij hun bezoekjes overdag, maar het zijn vooral de nachtvlinders die er, vanwege hun lange roltong, van kunnen snoepen. De soort heeft roomwitte tot geelachtige bloemen, maar als ze in het volle zonlicht staan, zijn ze vaak aan de buitenkant ook wat rood gekleurd.

Het groot kaasjeskruid of malva komt veel voor in de bermen van wegen. Van oorsprong afkomstig uit zuidelijke streken, ingevoerd voor medische doeleinden of als sierplant en vervolgens verwilderd. Bij kaasjeskruid worden met kaasjes de vruchtjes bedoeld. De zaaddozen met 5 of meer pitten hebben de platronde vorm van onze Goudse kaas. Zo wordt tenminste beweerd. Meestal zie je ze in paars of rozerood met donkerder strepen. Echter zelden in het wit....

Het wit vijfdelig kaasjeskruid - Malva alcea alba, dat ongeveer 60 cm groot kan worden, is in de vrije natuur vrij zeldzaam. Het is waarschijnlijk een mutatie van de paarse, hoewel ook de blaadjes een stuk kleiner zijn. De bloemen zijn als van de dunste fijne witte zijde die je kunt bedenken, of van zacht verfrommeld crêpepapier. De bloem heeft veel weg van de hibiscus, die inderdaad ook tot dezelfde familie (malva) behoort.Groot kaasjeskruid wordt bezocht door grote aantallen bijen en ook vlinders.

Veel gemeentelijke plantsoenendiensten zaaien wegbermen jaarlijks in met bloeiende planten.
Weert, als groenste stad van Nederland en Europa, blijft hierin natuurlijk niet achter en menig wegberm ziet er momenteel dan ook prachtig uit.

Deze foto is gemaakt in de kleurrijke berm aan de Eindhovense Weg. Het zacht roze kaasjeskruid valt daar op, omdat hij met zijn koppie boven het “maaiveld” uit komt. Dat is ook de reden dat hij zich gemakkelijk vermeerdert in de daaropvolgende jaren. De soort die je ziet is een gekweekte variant (een cultivar).
Het groot kaasjeskruid is nectarplant voor bijen en hommels en waardplant voor o.a. de distelvlinder.
In Weert wordt ie ook wel “patersbruuëdje” genoemd, omdat het zaadomhulsel veel lijkt op een bonnet (het typische vierkante hoofddeksel van een priester) en de zaden lijken (met wat fantasie) op een plat broodje....

Ik heb de afgelopen tijd met mijn nieuwe camera al heel wat close-ups van "gewone" planten gemaakt en je zult de volgende blogs er dan ook regelmatig een tegen komen. Deze foto is voor vandaag de laatste .

Ook deze struik loop je zo gemakkelijk voorbij, want het is maar een vlier.... Hij is zóóó gewoon en valt daardoor niet op. Hij heet dan ook officieel de "Gewone Vlier". Toch heeft de vlier (muskuskruidfamilie) een prachtige bloem, maar je moet even de moeite nemen die eens wat dichterbij te bekijken.
Ik herinner me hem vooral uit mijn jeugdjaren, omdat je er (na het merg er voorzichtig uitgepeuterd te hebben), een klakkebuis en een fluitje van kon maken. Was je weer een middag zoet en kon je samen met je vriendjes gaan flierefluiten.....