Veldkruis Weerterbos

Bij de Grashut in het Weerter bos staat een kruis van gegoten ijzer op een cementen voet. Het zogenaamde “Smeetskruis”. Vanwege de edelherten die er lopen, is deze voormalige landbouwenclave omheind en verboden terrein. Wandelend langs de omheining aan het Achterste Hout heb ik het kruis, zij het met enige moeite, kunnen vinden. Ik wilde dat kruis wel eens van dichtbij bekijken en hoewel het binnen de omheining staat, heb ik de (stoute) schoenen aangetrokken en ben op zoek gegaan. Voor één keertje moet dat toch kunnen.....

Ik ben vanaf de Brensbrug langs de Oude Graaf gelopen, tot ik via een bruggetje bij een bosschage aan de andere kant van de Oude Graaf aankwam. Ik wist me te herinneren dat daar ergens het kruis vlak bij de voormalige Grashutdijk moest staan.

Kaart van 1892

Na een korte zoektocht vond ik het. Ietwat verscholen op het perceel, waar afgelopen voorjaar praktisch alle bomen zijn gerooid en de grond helemaal omgewoeld is. Men is er niet bepaald zachtzinnig te werk gegaan. Nog een wonder dat het kruis is blijven staan. Oorspronkelijk moet hier nog een paadje zijn geweest, maar daar was nu niets meer van te merken.

In 1977 is het kruis voor het laatst grondig opgeknapt door het Limburgs Landschap, maar het verkeert nu toch weer in slechte staat en het is triest als je ziet hoe het daar staat. Het is hoog tijd dat hier iets aan wordt gedaan, want het zou jammer zijn als dit aandenken uit het verleden zou verdwijnen. Het zal dan wel op een andere plek moeten komen te staan, want waar het nu staat kan niemand het bekijken. Met daarbij dan onderstaande tekst uit het Kanton van Weert van 1916 ter verduidelijking.

De tekst is niet meer zo goed te lezen, maar je kunt er wel goed uit opmaken waarom het kruis hier staat:

"Bid voor de ziel van Zaliger

Wilhelmus Smeets

weduwnaar van

Elisabeth v Kranenbroeck

geb. te Weert 6 oct. 1842

en op deze plaats plot-

seling overl. 19 Sept. 1916"

Het kruis is dus genoemd naar Wilhelmus Smeets die in 1916 op die plek is overleden en het is daar door de kinderen geplaatst ter nagedachtenis aan hun vader, die tijdens werkzaamheden in het bos door een beroerte werd getroffen.

Op het kruis staan 3 symbolen waarmee men de herinnering wil bewaren aan iemand die plotse- ling is overleden. Bovenaan zie je de Heilige Barbara, patrones van een plotselinge en onvoorziene dood,helemaal onderaan staat Sint Petrus met het levensboek en de sleutel van het hemelrijk in de hand, en daar tussenin een zandloper als symbool van de voortschrijdende tijd.

detail

In weekblad “Het Kanton Weert” van september 1916 lezen we het volgende:

“De 70- jarige Wilhelmus Smeets te Laar onder de gemeente Weert ging jongstleden dinsdag naar het Weerterbosch om pakgras te snijden.

Toen hij des avondsch en in de nacht niet terug kwam, werd naar hem gezocht o.a. door zijn zoon Cornelis, en deze vond jongstleden woensdag-namiddag zijn vader overleden, liggende in het Weerterbosch, ter plaatse waar door hem pakgras was gesneden.Cornelus begaf zich onverwijld tot den nabij wonenden landbouwer Sjaak Fidelaers (ofwel Sjaak uut Brook) en nadat ook deze zich van het overlijden van vader Wilhelmus Smeets overtuigd had, gaven de mannen van deze treurige bevindingen onverwijld kennis aan de Gemeentepolitie. Bij het onderzoek door de politie- mannen ingesteld, bleek al dadelijk dat de man was overleden zonder dat eenige uiterlijke geweldpleging tegen hem was geschied; bij dat onderzoek bevond de politie tevens, dat de overledene bij zich droeg eene som van van f 252,08 aan Nederlandsch geld en 7 Mark aan Duitsch geld. Het lijk van Wilhelmus Smeets werd daarna overgebracht naar zijn woning op Laar, alwaar de geneesheer de lijkschouwing verrichtte en constateerde, dat de man plotseling was overleden als gevoleg eener beroerte”

* pakgras is (gedroogd) hennegras, dat vroeger gebruikt werd voor het inpakken van voornamelijk porselein.


Grotere kaart weergeven