Kootspeel#3

Na de posts, waarin ik vertelde over de "geschiedenis" van de Kootspeel, nu een post met veel foto's om een idee te krijgen wat je nu in de Kootspeel te zien krijgt bij een bezoek. Zoals ik in de vorige posts al aangaf is bijna overal in de Kootspeel te zien dat door de ontwatering, een groot deel van het moerasgebied helaas verdroogt en het van oorsprong voedselarme ven is verland.

Overzichtsfoto van de huidige Kootspeel, gemaakt met behulp van Google maps

Uitzicht op het rietveld vanaf de voormalige vuilsrtortplaats

Het "ven" is tegenwoordig omringd door een wilgen- en elzenbroekbos. Door de oprukkende verdroging is geen open water meer aanwezig en kun je bijvoorbeeld zonder problemen door het rietveld lopen. Vanaf de hoger gelegen voormalige vuilstortplaats heb je trouwens een mooi uitzicht op dat rietveld.

Op de overgang naar de omliggende, hogere dekzandruggen aan de oostkant is het wel nog nat. Hier lag voorheen een afwateringssloot die men gedicht heeft.

natte graslandjes en hei~schrale hooilandjes aan de oostkant

aangelegd poeltje met opvallend veel holpijp (links)

Aan de oostkant liggen natte graslandjes en hei~schrale hooilandjes, die vooral functioneren als buffer tegen het omringende landbouwgebied. Ook zijn er door Natuurmonumenten twee poeltjes aangelegd. Er staat opvallend veel holpijp in. Het is een plant die voor komt in ondiep, matig voedselrijk water en in ijzerrijk kwelwater.  De plant vermeerdert zich hoofdzakelijk vegetatief met wortelstokken.

Bij de andere poel vond ik behalve holpijp, pitrus, grote lisdodde en waterlelie ook moerashertshooi.
Planten van ondiep water en periodiek droogvallende, matig voedselarme grond. Moerashertshooi staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als vrij zeldzaam en matig afgenomen.

Moerashertshooi bloeit van juni tot september met citroengele, 6-8 mm grote bloemen. De bladeren en stengel zijn behaard. De vrucht is een eenhokkige doosvrucht. Het zaad wordt door wind en water verspreid. De plant vermeerdert zich echter vooral door de wortelstokken. Als het water voedselrijker wordt of verzuurt, zal moerashertshooi verdrongen worden door moerasplanten als gewone waternavel, pitrus, riet en knolrus.

De voormalige Leukerbeek is afgesloten door een dam op te werpen en is om het gebied geleid

De beek stroomde voorheen door de Kootspeel.  Links  het rietveld. Rechts de voormalige vuilstortplaats

Hoewel de verdroging overal duidelijk zichtbaar is, is de directe omgeving van de oude Leukerbeek een uitzondering. Vooral aan de zuid-oostelijke kant is het momenteel erg nat en zie je een gebied zoals je dat in een peelgebied ook kunt verwachten. In deze omgeving heeft de bever zich ook gevestigd, want ik zag er verschillende wissels (looppaadjes) met sleepsporen naar het water en afgeknaagde houtstammetjes.

De "nieuwe" Leukerbeek wordt langs de westkant om het gebied geleid

Het water van de Nieuwe (links) en Oude Leukerbeek (rechts) stroomt gescheiden richting Roukespeel.

De oude Leukerbeek heeft men bij de spoorwegovergang aan de Roermondseweg afgesloten met een dam en er is op het eind van de Kootspeel, bij de Lieshouterbrug aan de Breybaan, een stuw geplaatst om de waterstand te regelen. De beek zal te zijner tijd waarschijnlijk wel gaan verlanden. Door het vasthouden van het water is het gebied rond de oude beek nat.

veel bramen in het aanvankelijk droge deel van het elzen-berkenbos in het zuiden van het ven

de afwateringsslootjes zijn afgesloten en houden het water voortaan vast

verderop groeit er voornamelijk de brede stekelvaren

de slootjes zullen geleidelijk aan dichtgroeien

er zat uiteindelijk niks anders op dan rechtsomkeert te maken

Het zuid-westelijk deel van de Kootspeel bestaat uit voornamelijk elzen-berkenbos. Ik zag er ook de lijsterbes en hier en daar een eik. In eerste instantie is het gebied nog redelijk droog met voornamelijk braam als onderbegroeiing. Gaandeweg naar het midden van het ven verschijnen de afgedichte afwateringsslootjes en wordt het steeds natter. Mede dankzij de vele neerslag die er de afgelopen tijd gevallen is. De kruidlaag bestaat nu voornamelijk uit Brede stekelvaren met hier en daar wat plukjes riet. De brede stekelvaren is een soort die vooral te vinden is in bossen op vrij vochtige tot droge, matig voedselrijke grond.

Uiteindelijk kon ik niet meer verder en heb rechtsomkeert moeten maken. Door de hoge waterstand stroomt op een bepaalde plek namelijk voedselrijk water van de omgeleide Leukerbeek het gebied binnen. Hoewel men het gebied graag nat wil hebben, lijkt me dat het toch niet de bedoeling is dat het op deze manier gebeurt........

begroeiing met brandnetels en kleefkruid bij de voormalige stortplaats

De rand van de voormalige vuilstortplaats. Tot hier en niet verder............

Daar waar vroeger de vuilstortplaats lag en die nu is afgedicht met een laag afdekzand, zijn tijdens een nationale boomplantdag in 1973 voornamelijk eiken, berken en esdoorn aangeplant. Op de hoogtekaart in de vorige blog is te zien, dat we het toch al gauw over een hoogteverschil met het omringende gebied hebben van circa 4 meter. Het is dan ook erg droog en ik moest veel moeite doen, om door de hoog opgroeiende en welig tierende brandnetels en kleefkruid uiteindelijk tot aan de westrand ervan te geraken.

veel Brede stekelvaren aan de droge noordkant van de Kootspeel

een  bijzonder plekje met ijle zegge

Verderop richting Roermondseweg, daar waar de restanten van het bezinkbekken en slibbakken liggen, is een rijke begroeiing met brede stekelvaren en een opvallend stukje met ijle zegge (bedankt voor de naamgeving Frans). IJle zegge is een soort die in dichte pollen groeit en waarbij de aren aan de bloeistengel erg klein zijn en ver uit elkaar staan. Je vindt ze vooral in de "rijkere" bossen.

voormalige afvoersleuf van het rioolwater naar de Leukerbeek

aangelegde sleuven van eind 50-er jaren van de vorige eeuw voor de ontwatering 

De voormalige afvoersleuf van het rioolwater naar de Leukerbeek is hier nog steeds te zien. Ze is afgesloten van de beek. Zoals je op de foto met de afwateringssleuven kunt zien, is hetaan deze kant van de Kootspeel erg droog.

Tot zover mijn posts over de Kootspeel.. Ik hoop dat de foto's goed hebben laten zien hoe het gebied er momenteel bij ligt. Wil je mijn andere posts ook nog lezen, klik dan op deze link.