Uitsluipen van een libel

Al langer liep ik met de gedachte rond om een post te plaatsen over het uitsluipen van een libel.
Een libellenlarve blijft lange tijd onzichtbaar onder water en ondergaat daar een aantal vervellingen. Na elke vervelling (afhankelijk van de soort 9 tot 17 keer) gaat de larve een beetje meer op de volwassen libel lijken, inclusief vleugeltjes. Daarom noemt men de laatste vervelling van larve naar libel ook niet verpoppen zoals bij een vlinder, maar uitsluipen. Ik noem het een klein wonder..........

De grootste kans om zo'n uitsluiping te zien gebeuren, is ’s morgens vroeg met mooi weer. Dit tijdstip is namelijk voor de aankomende libel het veiligst en de kans om een prooi te worden, is dan het kleinst.
Tijdens een bezoekje aan een door Natuurmonumenten aangelegde poel aan de Grote Steeg zag ik meerdere uitsluipsubstraten of exuvia ( de lege afgeworpen huidjes) van de larve van de de grote keizerlibel, zodat ik wist dat daar een goede kans was het uitsluipen met eigen ogen te zien. Met enkele bezoekjes lukte dat uiteindelijk ook.

Na ongeveer 1 à 2 jaar kruipt de larve uit het water en zoekt een goed verscholen plekje tussen de waterplanten om de laatste vervelling te ondergaan. Na enige tijd barst de larvenhuid achter de kop letterlijk open en na wat duw- en trekwerk sluipt en kruipt de nieuwe libel heel langzaam uit de larvenhuid. Er zit 1 à 2 paar uur tussen het uit het water kruipen van de larve en het wegvliegen als libel.

De libel die hier net ter wereld is gekomen is een viervlek. Dat is pas te zien als de vleugels goed ontwikkeld en uitgehard zijn. De witte sliertjes die je op de foto's ziet, zijn een soort bloedvaatjes waarmee de libel verbonden was met de huid. Het is bijna niet voor te stellen dat ie eerst in dat omhulsel heeft gezeten.

Hij houdt zich nog ruim een half uur vast aan aan het huidje en pompt zichzelf en de kleine en opgefrommelde vleugeltjes op door middel van lichaamsvloeistof. Op dit moment is ie nog hulpeloos en op zijn kwetsbaarst.

Je ziet het lijfje en vleugels gewoon groter en steviger worden. De vleugels krijgen steeds meer kleur en hoewel er al mee wordt bewogen, zijn ze nog steeds ingeklapt.

En dan plots klappen de vleugels helemaal open. Deze zijn echter nog niet voldoende gedroogd en uitgehard.

Na nog wat voorzichtig gefladderd te hebben, laat deze viervlek het omhulsel los en vliegt, alsof het de gewoonste zaak is, de wijde wereld in om te doen wat ie moet doen, namelijk zich verspreiden naar andere gebieden en zorgen voor nageslacht. Wat is de natuur toch mooi en wat zit het goed in elkaar.


Het hele uitsluipproces duurt zo'n 1 tot 2 uur. Best wel lang als je geen telelens en statief hebt, maar na zo'n moment kan mijn dag niet meer stuk..............

Het "jasje", het exuvium genoemd, blijft als bewijs achter op de plant. Ongelooflijk eigenlijk dat uit zo'n lelijk, vies, eng en aliën-achtig beest zo'n prachtige viervlek libel kan komen.