Landgoed de Advocaat

Na een periode van veel activiteit op Landgoed "Les Beaux Champs" , of   "Landgoed d'n Advekaot" in Altweerterheide, is de rust weergekeerd. Dankzij de verplaatsing van het straalbedrijf kon een start worden gemaakt met herinrichting van de locatie. Er is veel werk verricht en het ziet er compleet anders uit  (zie luchtfoto verderop), maar er moet toch nog veel gebeuren. Eigenlijk begint het nu pas....
In deze post wil ik iets over de verrichte werkzaamheden vertellen.

22 Januari 2016 was voor Grenspark Kempen~Broek een gedenkwaardige dag. Op die dag werd namelijk in bijzijn van o.a. provincie Limburg, de gemeentes Weert en Cranendonck en vertegenwoordigers van Ark Natuur- ontwikkeling, Natuurmonumenten en andere belanghebbenden door Straalbedrijf Cuijpers getekend voor een kavelruil. Eindelijk..................Toch duurde het nog tot april 2018 voordat alles in kannen en kruiken was en men kon beginnen met de werkzaamheden.

Uitzicht vanaf de kijkheuvel op CZW  "het Blauwe meertje"

Toen Bèr Cuijpers, de oudste zoon van eigenaar Christ Cuijpers, in 1964 besloot om samen met 3 broers een straalbedrijf te beginnen op het landgoed, konden ze niet bevroeden dat het bedrijf sindsdien zo'n sterke uitbreiding zou ondergaan (het bedrijf heeft inmiddels 180 werknemers). Deze uitbreiding zorgde echter voor steeds grotere problemen, want het bedrijf lag midden in natuurgebied de Kruispeel.
De Kruispeel maakt deel uit van Natura 2000. Natura 2000 is de naam voor het grensoverschrijdende netwerk van natuurgebieden dat de Europese lidstaten begin jaren ’90 hebben afgebakend op basis van de Vogel- en Habitatrichtlijn. Deze 2 richtlijnen vormen het hart van het Europese natuurbeleid en hebben als doel versnippering van natuurgebieden  tegen te gaan (zie: Ecologische Hoofdstructuur), de natuur te beschermen en de biodiversiteit te versterken.

Pogingen om het bedrijfscomplex te verhuizen mislukten steeds. "Wij zaten daar als bedrijf in principe op een prima plek", aldus directeur Chrit Cuijpers van Cuijpers BV. "Maar we snapten de wens van de provincie en gemeente en wilden dan ook meewerken aan een oplossing. Maar het moest financieel dan wel kunnen."
Na jaren van onderhandelen is men dan toch eindelijk tot ieders tevredenheid tot overeenstemming gekomen en heeft het straalbedrijf een nieuwe locatie gekregen op het industrieterrein aan de Lozerweg in Weert. Daardoor zijn niet alleen de 180 arbeidsplaatsen behouden gebleven voor Weert, maar belangrijker is, dat eindelijk de gewenste ruimte ontstond en de zo noodzakelijk geachte aanpassingen uitgevoerd konden worden voor de natuur in het Kruispeelgebied, dat tevens als waterbuffer kan gaan functioneren.

"Het water stroomt niet meer weg via diepe watergangen, maar blijft veel langer in het gebied. Deze zogenoemde klimaatbuffer zorgt dus voor droge voeten in natte tijden en aanvoer van water tijdens droogte. Dankzij het verplaatsen van het straalbedrijf kan het hoogveenbos zich weer herstellen", aldus ARK-projectmedewerker Nico de Koning.

Het Kempen~Broek is zo opeens dertig hectare (natte) natuur rijker geworden. Een belangrijke schakel tussen de omringende natuurgebieden in het Kempen~Broek. Door de kavelruil kan ook de afwerking van de CZW plaatsvinden. Ook de CZW is overigens een bedreiging voor het kwetsbare Kruispeelgebied, met name wat betreft de waterhuishouding. Overigens vraag ik mij af waarom de CZW bij dit project 4 ha. extra grond toegewezen kreeg!!!! Ter compensatie van.....of iets anders??? Hebben ze nou nog niet genoeg? Ze komen nu angstvallig dicht bij het Natura 2000 gebied.

Wat betreft de locatie wordt onderscheid gemaakt in:
- het voormalige bedrijfsterrein van het straalbedrijf.
- het Beauchampsterrein, bestaande uit de bebouwing, bosgebied en weilanden (eigendom van I. Cuijpers)
- de landbouwgrond ten oosten en zuidoosten van het bedrijfsterrein.

Het terrein van straalbedrijf Cuijpers vóór de verplaatsing (Bron: FlyingEye.nl)

Het terrein van straalbedrijf Cuijpers ná de sanering (Bron: ARK Natuurontwikkeling)

Nadat het straalbedrijf na voorbereidende werkzaamheden in 2018 naar het voormalige VBI-terrein op Lozerweg 74 was verhuisd, kon op vrijdag 13 april van dat jaar dan eindelijk de aftrap worden gegeven voor de herinrichting van het voormalige straalbedrijf. Dat ging niet allemaal zo vanzelfsprekend, want nadat de gebouwen (m.u.v. de machineloods) waren gesloopt, moest er behoorlijk wat vervuilde grond worden gesaneerd en uitgaande van de standaard aanpak moest die allemaal worden afgevoerd.


bron: Saneringsplan Cuijpers Weert ontwikkeld door Miltop, Optimale milieutechniek te "s Hertogenbosch.

Aangelegde uitkijkheuvel in september 2018

 herschikte verontreinigde grond op het bedrijfsterrein met een aangebrachte leeflaag

 herschikte verontreinigde grond op het bedrijfsterrein met een aangebrachte leeflaag

herschikte vervuilde grond met een aangebrachte leeflaag op het Beauchampsterrein

herschikte vervuilde grond met een aangebrachte leeflaag op het Beauchampsterrein

Een kostbare zaak, want het ging hier over gigantische aantallen kubieke meters: het Bedrijfsterrein-33.000 m3, het Beauchampsterrein- 23.000 m3 en de omliggende terreinen nog eens 30.000 m3. Geen sinecure, maar toch vond men een (betaalbare) oplossing.

De herschikte grond van het Beauchampsterrein en omliggende landbouwpercelen werd op het bedrijfsterrein aangebracht en geïsoleerd door er een leeflaag van 1 meter op aan te brengen. Tussen de herschikte grond en de leeflaag werd nog een signaaldoek aangebracht. Op de herschikte grond op het Beauchampsterrein en de landbouwpercelen werd een leeflaag van 0,5 meter aangebracht. Deze grond was afkomstig van de Q-percelen en Kwaoj  Gaât. Niet herbruikbaar materiaal werd afgevoerd en de met minerale olie verontreinigde grond werd ontgraven en naar een erkend verwerker afgevoerd.

Voor het resterende deel van de herschikte grond werd een bestemming gevonden door vlakbij een ongeveer 11 m. hoge  "belevingsheuvel" te realiseren, waarbij de verontreinigde grond werd afgedekt met grond uit herinrichtingsprojecten in Kempen~Broek (Q-percelen en Kwaoj Gaât). 

Belevingsheuvel op de achtergrond gezien vanaf de CZW (maart 2020)

Belevingsheuvel op de achtergrond (maart 2020)

"Ik vond het een uitdaging om voor ARK te kijken of het niet goedkoper kon en kwam uiteindelijk met het idee van een uitkijkheuvel. Deze aanpak bracht de kosten van de sanering met meer dan 80 procent naar beneden. Zo werd de deal betaalbaar, werd de grond goed en veilig gesaneerd, werd de natuurontwikkeling op de percelen in de omgeving mogelijk en kwam er ook nog een mooie kijkheuvel met uitzicht op het nieuwe natuurgebied." Aldus bodemonderzoeker en milieukundige Willem Kerkhof van Miltop BV. 
Zie ook: Nature today van 21 september 2019).

Het afgraven van de  landbouwgrond op de Q-percelen zorgt voor verarming en vernatting

Het afgraven van de  landbouwgrond op de Q-percelen zorgt voor verarming en vernatting

Het afgraven van de landbouwgrond op de Q-percelen zorgt voor verarming en vernatting

Het afgraven van de landbouwgrond op de Q-percelen zorgt voor verarming en vernatting

De percelen waar Willem Kerkhof het over heeft zijn het aan de rand van het Wijffelterbroek gelegen "Kwaoj Gaât" en "Weerter Kempen" (de kadastrale Q-percelen). Vanuit het Besluit bodemkwaliteit van de Gemeente Weert, was er namelijk geen bezwaar tegen het toepassen van grond afkomstig van deze percelen als aanvulgrond, leeflaag en inrichtingsgrond. De gebiedsontwikkeling werd uitgevoerd door Omniverde B.V. uit Echt. Hopelijk dat het niet mis gaat, want het gaat hier over vervuilde grond. Hopelijk dat die goed geïsoleerd is en gemonitord blijft, want dit kan het kwetsbare Kruispeelgebied er niet nog bij hebben.

Uitzicht op het landgoed vanaf de kijkheuvel

Hoewel deze heuvel niet van nature in een vlak moerassig gebied thuishoort, voegt het toch wel iets extra's toe. De landschapsheuvel ligt namelijk aan het fietsknopennetwerk en kan bezocht worden. Het is de bedoeling dat op korte termijn nog een 10 meter hoge uitkijktoren op de heuvel geplaatst wordt, zodat er een mooi panoramisch uitzicht op de omgeving is. Zoals gezegd moet er echter nog het nodige gebeuren.
Aangezien de woning en directe omgeving (Beauchampsterrein) eigendom blijft van Ingrid Cuijpers, een kleindochter van Christ Cuijpers, is vanwege hun privacy gezorgd voor aanplant tussen hun eigendom en de heuvel. 

Hoewel er ook e.e.a. is misgegaan  (ik denk bijvoorbeeld aan het verwijderen van een houtwal ten dienste van de heuvel, het ophogen van een nat weiland met vervuilde grond en  het rooien van meer bomen aan de westkant van de woning dan was afgesproken)  kan het  eigenlijk na het vertrek van het straalbedrijf alleen maar beter gaan met de natuur. De grootste klus is nu nog de renovatie van de boerderij en het bakhuisje. Dat is een hele klus waar de eigenaresse de handen aan vol zal hebben..

Het vervallen landgoed "d'n Advekaot".

Landgoed "d'n Advekaot"

Achterzijde landgoed

restanten van het "monumentale" bakhuisje

Omdat er al tientallen jaren niets aan onderhoud is gedaan en het monumentale pand al jaren niet meer bewoond wordt, is het steeds verder in verval geraakt. Dat geldt ook voor het bakhuis, dat net als de woning op de monumentenlijst staat. Het is de bedoeling dat het bakhuisje op een andere plek wordt herbouwd, zodat de oude eik kan blijven staan.

In een volgende post ga ik dieper in op de geschiedenis van "d'n Advekaot". 

Dan moet je HIER even op klikken.

Ingrid Cuijpers, dochter van Tjeu, heeft grote plannen om het karakteristieke gebouw een toeristische invulling te geven.
Zij gaat het pand opknappen en heeft in juni 2017 via Advies- en Projectbureau Engelen een principeverzoek ingediend.  

“Het is geen kleine klus”, zegt ze. “Maar ik wil er graag een Bed en Breakfast (B&B) van maken. En dat concept eventueel uitbreiden met andere faciliteiten zoals horeca. Het is een charmant pand en in combinatie met de aangrenzende natuur zie ik veel mogelijkheden. Het Blauwe Meertje ligt bovendien op steenworp afstand".
(in: Weert is veranderd, 13 april 2018).

**** Aanvulling:

De gemeente Weert is in juni 2019 grotendeels akkoord gegaan met het voorstel. In 2021 is men voorzichtig begonnen met de renovatie