Zachte winter en heksensnot

Vandaag stond in dagblad "De Limburger" in de column Wegwijs een verhaal van mij over heksensnot.
Ik had de krant wat foto's gestuurd met onderstaand verhaaltje en zij hebben dit geplaatst.
Leuk om dat daar terug te zien.

"Hoewel het afgelopen nachten licht vroor en er eergisteren zelfs wat sneeuw is gevallen, mag je toch gerust stellen dat deze winter zacht is. Extreem zacht zelfs, hoewel dat natuurlijk nog kan veranderen. En hoe zacht deze winter is, daar kwam ik vorige week vrijdag in de Moeselpeel wel achter.

Bij toeval zag ik daar namelijk opvallende geleiachtige en glibberige klodders op een varenstruik liggen. Het zag er best wel vies uit en leek wat op transparante siliconenkit. Mijn eerste ingeving was: de stijfselzwam. Toen ik hier en daar echter wat kleine zwarte “kaviaarachtige bolletjes” zag, viel het dubbeltje; dit is heksensnot of sterrenschot. Die kloddertjes "zwarte Kaviaar" zijn namelijk onverteerde kikkereitjes.
Als je heksensnot midden in de winter vindt is dat bijzonder, want het is een teken dat er al kikkers en/of salamanders ontwaakt zijn. Die heb ik dus niet gezien, maar deze heksensnot is wel het bewijs.
Soms zie je ook alleen nog maar de "kaviaarachtige bolletjes" liggen. De dril vergaat namelijk na verloop van tijd.

Die klodders zijn prooirestanten van roofdieren en -vogels, die vrouwelijke kikkers of padden hebben gegeten. In hun lijf zit het dril a.h.w. al te wachten op het voorjaar. De eitjes zitten in een soort gelei verpakt, dat in aanraking met water zal opzwellen tot wat we kennen als kikkerdril. Als een roofdier of roofvogel (bijvoorbeeld een vos of een reiger) zo’n vrouwelijke kikker opeet, komt die gelei in de maag in aanraking met vocht en gaat opzwellen, waardoor de rover misselijk wordt en het goedje uitspuugt. Het wordt daarom ook wel reigerkots genoemd.

De naam “heksensnot” komt uit een oud volksverhaal. Heksen zouden, vliegend op hun bezemsteel, in het wilde weg hun neus uitsnuiten. Omdat deze vieze dames geen zakdoeken gebruikten, vielen de klodders snot overal op de grond."

Meer opvallend nu is echter dat de katjes van de hazelaar al volop zichtbaar zijn. De gele trossen aan de nog kale struiken trekken van ver de aandacht en zorgen al voor de productie van miljarden stuifmeelkorrels.
De hazelaar is dan wel de vroegst bloeiende struik in Nederland, maar 16 januari is toch héél erg vroeg.

De hazelaar is eenhuizig; zowel de mannelijke als vrouwelijke bloeiwijzen zitten aan dezelfde plant.
Hoewel de mannelijke meeldraadkatjes al vroeg aan de planten te zien zijn, staat de ontwikkeling in de winter vrijwel stil, maar zodra het warmer wordt ontwikkelen ze verder en kunnen tot wel 10 cm lange trossen worden. Dan zijn ze rijp en geven hun stuifmeelkorrels af.

Om de "vrouwen" te ontdekken moet je wat beter kijken. De onopvallende vrouwelijke bloeiwijze zit aan dezelfde plant als een klein knopje en is pas goed te zien als het kleine rode bloempje verschijnt.

De hazelaar is voor de bestuiving wel afhankelijk van de wind. Het is een zogenaamde windbestuiver. De kans dat een stuifmeelkorrel de vrouwtjes bereikt is klein. Heel klein, maar dankzij de enorme stuifmeelproductie lukt dit. Raak maar eens een tak met rijpe meeldraadkatjes aan, dan zie je wat er gebeurt!

LET op, dat je de hazelaar niet verwisselt met deze zwarte els.......