Raam en Lossing

Maart is gemiddeld gezien één van de droogste maanden. Vorig jaar viel er gemiddeld over het land slechts 9 mm tegen 56 normaal, maar dit jaar was het uitzonderlijk nat. Met iets meer dan 100 mm. komt maart 2023 in het rijtje met natste maanden ooit sinds de metingen in 1906 begonnen. In het zuiden viel de meeste neerslag, met plaatselijk meer dan 130 millimeter. Het record blijft in handen van 1981, toen er in de derde maand van het jaar gemiddeld 128 millimeter neerslag viel.

Er viel dit jaar dus bijna twee keer zoveel regen als normaal. Dat is onder andere, zeker  na de uitvoering van het  “Bestemmingsplan Wijffelterbroekdijk - Omlegging Raam” van de afgelopen maanden, in het Wijffelterbroek- en Vetpeelgebied heel goed zichtbaar ; het is er momenteel klets- en kletsnat.

Het doel van het plan  is het schone gebiedseigen kwel- en regenwater vast te houden en zoveel mogelijk te scheiden van het verontreinigde water (meststoffen en andere vervuiling) van de Lossing en de Raam die vanuit België langs en door het Wijffelterbroek in Altweerterheide stromen. 

De Lossing (in 1865) en de Raam (in 1930)  zijn gegraven voor een snelle ontwatering van het moerasgebied en snelle afvoer van het water om het zo geschikt te maken als landbouwgrond. In een post over het Wijffelterbroek heb ik de historie ervan beschreven. 

Plaats waar de Lossing uitmondt in de in 1930 gegraven Raambeek. Foto van 2012

Om dat plan te verwezenlijken was het nodig om het déél van de De Raam van de Lossing tot aan de Pruiskesweg te dempen en de Lossing vanaf de Bocholterweg om te leiden tot aan de Vetpeelweg om vervolgens af te buigen langs het fietspad richting Kwaoj Gaat tot aan de brug aan de Pruiskesweg. Daar mondt die dan uit in de oorspronkelijk gegraven Raam. Door de Lossing vanaf de Bocholterweg tot de oude Raam zal geen water meer afgevoerd worden.

Door de omleiding kan het laaggelegen gebied ook gaan fungeren als klimaatbuffer. Zo'n buffer werkt als een soort groene spons; water opvangen en indien nodig weer loslaten. Het gaat er dus om het waterbergend vermogen in het gebied te vergroten door het vast te houden in tijden van hevige regenval en zo voorkomen dat verder stroomopwaarts wateroverlast optreedt en het tijdens droge perioden langzaam laten wegstromen, zodat geen verdroging optreedt. Zo wordt weer getracht terug te keren naar het oorspronkelijke grensoverschrijdende moerasbos en sla je drie vliegen in één klap: het verleggen van de ontwateringssloot en het creëren van een klimaatbuffer komen ten goede aan zowel de natuur, als de waterhuishouding én de landbouw. 

Veel belangstelling voor de wandeling van 15 oktober.

Sietze van der Linden (oranje jas), projectleider namens ARK Natuurontwikkeling, 

geeft uitleg over het verleggen van de Raam. — Foto: Jeroen Kuit  — 

Om geïnteresseerde natuurliefhebbers en omwonenden op de hoogte te brengen van wat er nou precies stond te gebeuren,  organiseerde Natuurmonumenten de afgelopen maanden  enkele wandelingen. Op 15 oktober van het afgelopen jaar gebeurde dat voor de eerste keer en kon je kennismaken met de eerste werkzaamheden aldaar. Men is daarna in sneltreinvaart begonnen met de uitvoeringswerkzaamheden en al op dinsdag 28 februari 2023 kon een feestelijke toost uitgebracht worden op de realisatie ervan.

Op deze plek gaat de Vetpeellossing onder de Raam door

Zaterdag 25 maart was de tweede en afsluitende wandeling die weer onder leiding stond van Robin Peeters en Yvonne van  Moll van Natuurmonumenten. Het verschil met de situatie op 15 oktober was groot en het Wijffelterbroek met o.a. het smokkelpaadje was zelfs niet toegankelijk vanwege de hoge waterstand. Vandaar dat er niks anders op zat dan langs de nieuwe Raam/Lossing te lopen en vervolgens naar de Vetpeel te gaan om te zien welke werkzaamheden door hebben plaatsgevonden. Daarover in de volgende post meer.

Lossing komend vanaf de Kettingdijk

Aftakking van de nieuwe Raam vanaf de Lossing aan de Bocholterweg

Aftakking van de nieuwe Raam vanaf de Lossing

Nieuw gegraven Raam/Lossing langs de Bocholterweg richting Vetpeelweg

Nieuwe Raam langs de Bocholterweg richting Vetpeelweg

Nieuwe Raam met aan de overkant de hooigraslandjes die "Wisseblök" worden genoemd

Nieuwe Raam die afbuigt richting  "Kwaoj Gaat"

Raam tussen het fietspad en het gebied dat de naam "Kwaoj Gaat" heeft.

Raam stromend langs de Pruiskesweg richting brug bij de oorspronkelijke Raam.

Nieuwe Raam (links) die uitmondt in de  oorspronkelijke oude Raam

Oude gedempte Raam en nieuwe Raam die bij de brug aan de Pruiskesweg samenkomen

Gedempte oude Raam die  zorgde voor verdroging van het Wijffelterbroekgebied.

Vanaf de brug aan de Pruiskesweg vervolgt de Raam zijn weg naar de Tungelroyse beek.

In de volgende post vertel ik over de werkzaamheden in het Vetpeelgebied. Dat is het gebied tegenover het Wijffelterbroek aan de andere kant van de Bocholterweg.